Ciąża bez nudności i wymiotów – nie tylko na Instagramie!
Anna Bryja – psycholog, psychoterapeuta z Centrum Psychoterapii w Warszawie, ekspertka kampanii edukacyjnej Ciąża BEZ NUDNOŚCI to nie zachcianka.
Obserwacja podejścia do tematu ciąży wśród uczestników życia społecznego pozwala wyróżnić jej dwa bardzo różne oblicza. Pierwsze dotyczy tego, jak ciąża powinna wyglądać, drugie – jak wygląda naprawdę i jak trudna bywa dla przyszłej mamy już od pierwszych dni.
Patrząc na zdjęcia publikowane w internecie, choćby na instagramowych kontach, można wnioskować, że ciąża powinna być najlepszym okresem życia kobiety. Okresem, kiedy przyszła mama rozkwita, umawia się na stylowe sesje ciążowe, ma czas dla siebie, spokojnie przygotowuje się do narodzin dziecka, a przy tym nadal jest aktywna zawodowo i towarzysko… Po prostu nie ma żadnych powodów, aby rezygnować z dotychczasowego trybu życia. Wszystko idzie zgodnie z planem, a ona może tylko się cieszyć z bycia w ciąży.
Niestety istnieje też druga strona medalu. Kiedy okazuje się, że kobiecie dokuczają uciążliwe objawy, takie jak nudności czy wymioty, złe samopoczucie fizyczne lub psychiczne, spotyka się ona z brakiem zrozumienia lub bagatelizowaniem problemu. Wtedy słyszy: „Nie przesadzaj, tak musi być, trzeba to przetrwać. Nudności i wymioty w ciąży to naturalny objaw”.
To nieprawda, wcale nie musi tak być. Kobieta w ciąży od samego początku powinna móc czuć się dobrze i czerpać radość ze swojego stanu, a niektóre uciążliwe objawy, czyli np. wymioty czy nudności, nie powinny się pojawiać i zabierać tę radość. Tym dolegliwościom można dziś skutecznie zapobiegać i warto o nich rozmawiać z ginekologiem.
Kalejdoskop emocji
Każda ciąża jest inna, tak jak każda kobieta jest inna. Ciąże bywają chciane lub niechciane, planowane lub nieplanowane, czasem wyczekane, wywalczone. Dlatego można je przeżywać w bardzo różny sposób. Ale nawet zaplanowana i wyczekana ciąża nie oznacza, że przyszła mama będzie przeżywać tylko radość czy ekscytację. Często pojawia się bowiem całe spektrum innych emocji – lęk, niepokój o zdrowie własne i dziecka, a nawet niepewność, czy „jest tak, jak tego chciałam”.
W ciąży, po porodzie i w macierzyństwie, podobnie jak w całym życiu, kobiecie mogą towarzyszyć bardzo zróżnicowane uczucia. Jeśli jednak czuje się ona po prostu źle, ma dokuczliwe objawy związane z ciążą, koniecznie powinna zgłosić się do specjalisty, porozmawiać ze swoim ginekologiem, aby sprawdzić czy nie jest jej potrzebne profesjonalne wsparcie.
Obecne dane wskazują, że od 10% do nawet 20% kobiet w okresie okołoporodowym może cierpieć na depresję[1]. Oznacza to, że nawet jedna z pięciu pań będących w ciąży lub po urodzeniu dziecka może mieć objawy depresyjne, nie wspominając już o zaburzeniach lękowych czy innych zaburzeniach psychicznych, które również występują w okresie okołoporodowym i wpływają na zdrowie oraz jakość życia. Czasem „zły humor” – obniżenie nastroju, płaczliwość, rozdrażnienie – może wynikać z trudniejszego dnia, a czasem wskazuje na coś poważniejszego. Wtedy warto się skonsultować z psychologiem lub psychoterapeutą.
Ciąża bez incydentów
Podobnie jest z dolegliwościami fizycznymi w ciąży. Czasem objawy w postaci nudności, wymiotów czy innych dolegliwości są krótkotrwałe i nie przeszkadzają w codziennym funkcjonowaniu, a czasem nie pozwalają na wykonanie nawet najprostszych zadań. Ze strony otoczenia nierzadko płyną opinie, że to przecież normalne objawy ciąży i trzeba je przeczekać. A to nieprawda. Warto szukać rozwiązań, sposobów na wyeliminowanie tych objawów i polepszenie samopoczucia. Należy również pamiętać, że stan fizyczny bardzo często może wpływać na stan psychiczny. Jeśli kobieta przez dłuższy czas będzie miała nudności czy wymioty, może to prowadzić do pojawienia się niepokoju o zdrowie własne i dziecka, obaw, że jest ono niedożywione i odwodnione. To z kolei budzi lęk, zniechęcenie, zmęczenie, zabiera radość, może też prowadzić do braku akceptacji ciąży.
Uciążliwe dolegliwości, takie jak nudności czy wymioty, mogą przeszkadzać czy wręcz uniemożliwiać funkcjonowanie. Wiele przyszłych mam chce pozostać aktywnymi – pracować, uprawiać sport, spotykać się ze znajomymi. A niejedna kobieta musi w jakimś stopniu tę aktywność zachować, bo np. ma już dzieci, którymi się opiekuje. Warto też nadmienić, że przebieg pierwszej ciąży może wpływać na motywację i chęć posiadania kolejnych dzieci.
Nudności i wymioty w ciąży znacząco obniżają jakość życia – wpływają na stan psychiczny, ograniczają codzienne aktywności, utrudniają życie towarzyskie (kobiety nie chcą wychodzić z domu, ponieważ obawiają się nieprzewidzianych incydentów) i zawodowe (częste nieobecności w pracy). Eliminacja dolegliwości fizycznych pozwoli cieszyć się ciążą albo przynajmniej spokojnie przejść przez ten etap. Nie trzeba cierpieć. Warto szukać pomocy. Warto zadbać o siebie i korzystać ze skutecznych metod zapobiegania dolegliwościom oraz rozmawiać na ten temat ze swoim lekarzem.
